Η αγορά ακινήτων ξεφεύγει επιτέλους από την παράλυση. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου υπέγραψε το Προεδρικό Διάταγμα για το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ), μαζί με τον υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, δίνοντας ώθηση σε χιλιάδες άδειες οικοδομών που είχαν παγώσει λόγω δικαστικών αγωγών γύρω από τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ).
Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από μήνες στασιμότητας που χτύπησαν την οικοδομή και την απασχόληση. Οι επενδυτές περίμεναν με αγωνία, ενώ η οικονομία ένιωθε τον αντίκτυπο σε κάθε γωνιά.
Το ΕΣΠΙΑΠ ισορροπεί την ανάπτυξη με το περιβάλλον. Βοηθά τις άδειες οικοδομών να προχωρήσουν, ενώ προστατεύει τα πράσινα πνεύματα των πόλεων. Χωρίς αυτό, η αγορά κινδύνευε να βυθιστεί βαθύτερα στην αβεβαιότητα, όπως συνέβη με τις προηγούμενες καθυστερήσεις.
Οι αποφάσεις που ξεκλειδώνουν τα κίνητρα
Παράλληλα, ο Παπασταύρου και ο Ταγαράς έβαλαν την υπογραφή τους σε Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που ρυθμίζουν την επιστροφή φόρων, παραβόλων και εισφορών για άδειες που ξανακοιτάζονται βάσει των κινήτρων του ΝΟΚ. Αυτές οι αποφάσεις ορίζουν και τις τεχνικές λεπτομέρειες για τα ΕΣΠΙΑΠ, που λειτουργούν σαν αντίβαρο για τα πολεοδομικά προνόμια. Πόσο γρήγορα θα κινηθούν τώρα τα πράγματα;
Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έδωσε το οριστικό ΟΚ στο Προεδρικό Διάταγμα, απορρίπτοντας σχεδόν όλες τις ενστάσεις. Αυτή η απόφαση ανοίγει δρόμο για τον κλάδο, βλέποντας τον μηχανισμό του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου σαν κάτι που στέκεται στα πόδια του συνταγματικά και δίκαια. Έτσι, οι άδειες συνεχίζουν με περιβαλλοντική κάλυψη, χωρίς να αφήνουν τίποτα στην τύχη.
Για να ξαναβγούν οι ακυρωμένες άδειες, χρειάζεται έλεγχος περιβάλλοντος από πριν. Εκεί βαθμολογούνται οι επιπτώσεις των μέτρων και αποφασίζουν αν θέλει Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Ως αρχή εργασιών μετράνε όχι μόνο οι εκσκαφές ή τα σκυρόδεματα, αλλά και οι κατεδαφίσεις παλιάς δόμησης μέσα σε έξι μήνες πριν τις 11 Δεκεμβρίου 2024, ακόμα και οι δοκιμαστικές τομές για αρχαιότητες. Το ΝΟΚ, ως βασικός πυλώνας της πολεοδομίας στην Ελλάδα, ενημερώνεται τώρα με αυτές τις αλλαγές για να τρέξει ομαλά η αγορά.
Η απόφαση του ΣτΕ θωρακίζει το σύστημα από συνταγματικές αμφιβολίες. Ενισχύει την πίστη των επενδυτών, ενώ κρατάει μακριά τα ημιτελή κτίρια που λερώνουν το τοπίο των πόλεων. Πιθανώς, αυτή η σταθερότητα θα φέρει γρήγορα νέα έργα.
Προς αναζωπύρωση της αγοράς
Με το Διάταγμα και τις ρυθμίσεις, η οικοδομή παίρνει ξανά μπρος. Μετά από τόση παράλυση, ο κλάδος ανακάμπτει σιγά σιγά.
Το βλέμμα πέφτει τώρα στην ταχύτητα των νέων διαδικασιών. Οι τοπικές πρωτοβουλίες για περιβαλλοντική αναβάθμιση περιμένουν να ενεργοποιηθούν, δίνοντας φως σε μια αγορά που το χρειαζόταν απεγνωσμένα.
