Σήμερα, 28 Οκτωβρίου, η Ελλάδα ζει μια διπλή γιορτή. Η εθνική επέτειος του «ΟΧΙ» ξυπνά μνήμες από τον πόλεμο του 1940, ενώ η Αγία Σκέπη της Παναγίας υπενθυμίζει την προστασία της σε δύσκολες στιγμές. Ποιος μπορεί να ξεχάσει εκείνη την ιστορική άρνηση που άλλαξε την πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;
Η εκκλησία τιμά σήμερα την Αγία Σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου, όπως συνέβη στην Κωνσταντινούπολη τον 10ο αιώνα. Ο άγιος Ανδρέας, μαζί με τον μαθητή του Επιφάνιο, είδαν σε νυχτερινή προσευχή τη Παναγία να απλώνει το μαφόριό της πάνω από τους πιστούς, σαν ασπίδα προστασίας. Αυτό το γεγονός, που έλαβε χώρα στη Μονή των Βλαχερνών, έγινε σύμβολο ελπίδας για τους πιστούς σε καιρούς κινδύνου, και η παράδοση το διασώζει σαν θαύμα που ενώνει θρησκεία και λαϊκή πίστη. Η Μονή των Βλαχερνών υψωνόταν ως κέντρο λατρείας στο Βυζάντιο, όπου ψάλλετο ο Ακάθιστος Ύμνος σε ώρες κρίσης για την αυτοκρατορία. Πολλές φορές, η εικόνα αυτή ενέπνευσε αυτοκράτορες και λαό να αντιμετωπίσουν απειλές από έξω. Σήμερα, αυτή η εορτή συνδέεται άρρηκτα με την εθνική μας ιστορία, δίνοντας μια πνευματική διάσταση στον αγώνα.
Η σύνδεση με τον πόλεμο του 1940
Στην Ελλάδα, η γιορτή μετακινήθηκε από την 1η Οκτωβρίου στην 28η, ώστε να παντρευτεί με την επέτειο του «ΟΧΙ». Οι μαχητές στην Πίνδο πίστευαν ότι η Παναγία, ως «Υπέρμαχος Στρατηγός», στάθηκε δίπλα τους εναντίον των Ιταλών. Αυτή η πίστη, που πέρασε από γενιά σε γενιά, έδωσε ψυχή στους στρατιώτες εκείνες τις παγωμένες μέρες του χειμώνα. Η ελληνοϊταλική σύγκρουση ξεκίνησε απότομα, αλλά η αντίσταση κράτησε μήνες και ενέπνευσε σύμμαχους. Ίσως γι’ αυτό η Εκκλησία βλέπει στη Σκέπη ένα σημάδι θεϊκής βοήθειας για το έθνος σε εκείνη την κρίσιμη καμπή.
Η 28η Οκτωβρίου γίνεται έτσι μέρα ευχαριστίας και μνήμης. Ο λαός θυμάται τον ηρωισμό απέναντι στον φασισμό, ενώ προσεύχεται για προστασία από νέες απειλές. Στα σχολεία και τις πλατείες, οι παρελάσεις ζωντανεύουν εκείνες τις στιγμές, με τη θρησκευτική διάσταση να προσθέτει βάθος στην εθνική περηφάνια.
Σύμφωνα με το εορτολόγιο, σήμερα γιορτάζουν οι Νεφέλη, Βήλη, Βίλια, Ευνίκη και Ευνίκα. Αύριο έρχονται τα ονόματα Αβραάμ, Αβραμία, Μελιτινή, Μελιτίνη, Μελιτίνα, Μελίτη, Μελίτα, Μελίνα, Μελιτίνος, καθώς και Αναστασία, Νατάσα, Νανά, Τασία, Σία, Τατία, Τάσα, Τέσα, Σάσα.
Το απολυτίκιο της εορτής
Για περισσότερες λεπτομέρειες στο θαύμα της Σκέπης, δείτε εδώ. Επίσης, η σύνδεση με τον πόλεμο του 1940 περιγράφεται αναλυτικά εδώ.
